تاریخچه زری بافی و مخمل بافی از صنایع دستی و هنرهای ظریفی است که از دیر باز در کشور ما رواج بسیار داشته است . با اینکه تاریخ پیدایش زری بافی یطور دقیق معلوم نیست ولی آنچه از نوشته های پیشینیان و نظرات مورخان نتیجه گرفته می شود اینست که حدود ۲۰۰۰ سال قبل محصولات ابریشمی و بافندگی ایران در آسیا و اروپا اعتبار خاصی داشته و بهترین پارچه های زری و مخمل و انواع دیگر آن بدست هنرمندان با ذوق ایرانی بافته شده است . اگرچه بافندگی از صنایعی است که همیشه در ایران مقامی ارجمند داشته ولی بعضی از محققین معتقدند که از پاره ای جهات این صنعت در زمان سلجوقیان به منتهای درجه خود رسیده اگر چه شاید بیش از ۵۰ تکه از پارچه های این دوره در دست نباشد اما همین تعداد کم نقش ها و طرح های متعدد را نشان می دهد . در زمان استیلای مغول بار دیگر هنرهای باستانی ایران قوس نزولی پیمود .دوره صفویه عصر طلایی هنر بافندگی در ایران است . پارچه بافی این زمان همچون بافتن قالی و قالیچه نمونه ایست از صبر و حوصله واستادی بافندگان آن . پارچه هایی که در این دوره در کارگاههای یزد و کرمان و کاشان و اصفهان بافته می شد سه نوع بود .

پارچه های ابریشمی ساده ، پارچه های ابریشمی زربفت ((زری))و مخملهای ابریشمی . این نوع پارچه ها جنبه مصرف عام نداشت و معمولا جهت لباس بزرگان بکار می رفت و بعلت زیبایی و ارزشی که داشت اغلب از طرف دولت مردان صفوی بعنوان هدیه و خلعت برای بزرگان سایر کشورهای جهان فرستاده می شد . تزئینات و نقوش این پارچه ها بیشتر عبارت بود از اشکال انسان و تصویر حیوانات و پرندگان و گل و گیاه و گاها مناظری از داستانهای رزمی و بزمی ایران . چون بافتن اینگونه مناظر بعلت طرح های پیچیده و رنگهای گوناگون محتاج به تغییر و تبدیل بیشمار دوک و شانه در دستگاه بافت می باشد از اینرو مستلزم مهارت خاصی بود . در زمان صفویه بعلت حمایتی که از هنر بافندگی می شد بافت پارچه های زربفت گرانبها توسعه یافت . علاوه بر کارگاههای بافندگی که در کاشان و یزد بود در اصفهان نیز کارگاههای زری بافی و مخمل بافی تاسیس گردید و استادان ماهری را برای تهیه پارچه های گرانبها به اصفهان دعوت نمود . پارچه های دوره صفویه که نمونه هایی از آنها خوشبختانه موجود است خصوصیات بافندگی عصر او را بخوبی نشان می دهد و این خصوصیات عبارتست از رنگهای الوان و نقش صور و اشکال اشخاص و گیاهان بصورت طبیعی و حقیقی .تشویق و حمایتهای این دوره از تاریخ هنر بافندگی باعث گردید که هنرمندان بزرگی در این رشته بوجود آیند و بافت پارچه های زری و مخمل را تا حد هنر نقاشی و دیگر هنرها بالا ببرند . یکی از برجسته ترین اساتید این فن ظریف خواجه غیاث الدین علی نقشبند است که از چهره های شاخص هنر بافندگی در ایران بشمار می رود . غیاث هنرمندی شایسته بود که با تمام جان به هنر خویش عشق می ورزید و چنان در نقاشی بر روی مقوا برای تهیه نقوش پارچه مهارت داشت که او را غیاث نقشبند می نامیدند . بعد از دوران صفویه بعلت تغییرات تدریجی که در نوع و فرم لباس پدید آمد مصرف زری بتدریج متروک شد و برای تزئین و تجمل منازل مورد استفاده قرار گرفت و این امر تا زمان قاجاریه ، همچنان ادامه داشت . در زمان سلطنت فتحعلیشاه قاجار استاد هنرمند و چیره دستی بنام آقا محمد تقی نقشبند ( جد استاد حبیب اله طریقی ) که در شهر کاشان می زیست و این هنر را از اجداد خود آموخته بود بار دیگر به احیا بافت پارچه های زربفت و گرانبها اهتمام ورزید . زریهایش مورد توجه بزرگان و اهل فن و هنر آن زمان بود و رفته رفته این هنر مجددا اعتبار خود را بازیافت و به همت هنرمندان دیگر و فرزندان وی ارزش و اعتبار جهانی خود را بدست آورد